Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sàuvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753
Aguïeto(-sènso-cambo)
Erodium acaule
Geraniaceae
Àutri noum : Aguïo, Aguïoun.
Noms en français : Bec-de-grue acaule, Bec-de-grue sans tige.
Descripcioun :Aquesto aguïeto renadivo sèmblo à sa cousino mai coumuno Erodium cicutarium , mai se pòu destria eisadamen. I'a ges de tijo (de pas counfoundre emé li pecou de flour) e li fueio soun tóuti à la baso. Pièi li petalo soun mai largo e s'encauvaucon, ço qu'èi jamai lou cas pèr l'aguïeto coumuno. Coumpara emé l'aguïeto.
Usanço :Poudèn pensa qu'èi manjadisso e a li mémis usanço que Erodium cicutarium .
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Erodium
Famiho : Geraniaceae
Ordre : Geraniales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mars à juliet
Liò : Champ
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Erodium acaule (L.) Bech. & Thell., 1928